در این مقاله به بررسی علت عوض نشدن دنده اتومات پرداخته شده است و چگونگی اجتناب از آن توضیح داده خواهد شد. گاهی اوقات این سوال پیش می آید که چرا برخی افراد ترجیح می دهند با دنده‌های دستی رانندگی کنند و از دنده های اتوماتیک خودداری می کنند؟ دلایل بسیاری برای این امر وجود دارد، از جمله لذت بردن از کنترل کامل بر خودرو، احساس نزدیکی با خودرو و حتی صرفه جویی در سوخت و با این حال، برخی از مردم ممکن است به دلیل ترس از عوارض یا مشکلات فنی، از استفاده از دنده های اتوماتیک خودداری کنند.
مشاوره سری و رایگان:09129406458
علت عوض نشدن دنده اتومات در هنگام دنده عقب
علت این اتفاق ممکن است چندین عامل داشته باشد. یکی از این عوامل می تواند باطری ضعیف باشد. در این صورت، سیستم برقی خودرو برای تأمین نیروی کافی برای تغییر دنده، به مشکل بر می خورد. به همین دلیل، دنده عوض نمی شود. علت دیگری که ممکن است باعث عدم تغییر دنده به حالت عقب شود، مشکل در سیستم ترمز خودرو است.
در بعضی موارد، وقتی که فرد بر روی ترمز پاییز می کند تا خودرو را متوقف کند، دنده به صورت مفصل عوض نمی شود. این مشکل ممکن است با چک کردن سیستم ترمز و رفع هرگونه مشکلی که در آن وجود دارد، برطرف شود.
عامل دیگری که ممکن است باعث عدم تغییر دنده به حالت عقب شود، مسئله ای در سیستم گیربکس خودرو است. در بعضی از خودروها، سیستم گیربکس ممکن است با مشکل مواجه شود و نتواند دنده را به حالت عقب تغییر دهد. در این صورت، با تعمیر گیربکس اتوماتیک، مشکل برطرف می شود.
علت عوض نشدن دنده اتومات چیست؟
عدم عوض شدن دنده در خودروهای اتوماتیک ممکن است به دلایل مختلفی به وجود آید. در اینجا به برخی از این دلایل پرداخته خواهد شد.
اولین دلیلی که می تواند باعث عدم عوض شدن دنده شود، مشکل در سیستم هیدرولیک خودرو است. در بعضی از خودروهای اتوماتیک، دنده‌ها با استفاده از سیستم هیدرولیک تغییر می کنند. اگر این سیستم دچار خرابی شود یا روغن هیدرولیک کافی برای انتقال قدرت به دنده ها تأمین نشود، دنده ها قادر به تغییر نخواهند بود.
یکی دیگر از دلایل ممکن برای عدم عوض شدن دنده در خودروهای اتوماتیک، مشکل در سیستم الکترونیکی خودرو است. در خودروهای اتوماتیک مدرن، سیستم کنترل الکترونیکی مسئول تغییر دنده است. اگر این سیستم دچار خرابی شود یا سنسورهای مربوطه عملکرد صحیح را نداشته باشند، دنده ها قادر به تغییر نخواهند بود.
کارکرد و استهلاک بالای گیربکس: هرچقدر خودرو تحت‌فشار قرار گیرد و کارکرد زیادی داشته باشد استهلاک بیشتری خواهد داشت و این موضوع درباره گیربکس و قطعات داخلی آن نیز صدق می‌کند. به همین منظور بهتر است همواره سرویس‌های دوره‌ای گیربکس اتومات خودروی خود را انجام دهید و مراقب آن باشید.
نقص شیر برقی‌ها: شیر برقی وظیفه باز و بسته کردن خروجی روغن گیربکس به کلاچ را بر عهده دارد و درصورتی‌که ایرادی داشته باشد باعث عبور بسیار کم یا زیاد روغن خواهد شد و یکی از نتایج آن می‌تواند تأخیر در تعویض دنده‌ها باشد.
وجود ایراد در مبدل گشتاور یا توربین: این قطعه مهم نیرو و گشتاور پیشرانه را از طریق فلایویل دریافت و به شفت ورودی گیربکس می‌فرستد. هرگونه اشکال در کارکرد مبدل گشتاور از جمله نشتی روغن گیربکس می‌تواند باعث تأخیر و تعلل گیربکس در تعویض دنده‌ها شود.
داغ شدن گیربکس: گاهی اوقات در اثر فشار بیش از حد به خودرو و رانندگی پرفشار گیربکس داغ می‌کند که در این صورت سیستم‌های الکترونیکی جهت جلوگیری از وارد شدن آسیب به قطعات داخلی دستور تعویض دنده‌ها با تأخیر را صادر خواهند کرد. بهتر است جهت پیشگیری از آسیب دیدن گیربکس رانندگی آرامی داشته باشید.
چرا ماشین اتومات دنده عوض نمیکنه؟ (بررسی تخصصی)
۱. نقص در سیستم هیدرولیک گیربکس
توضیح:
گیربکس‌های اتوماتیک به کمک فشار روغن هیدرولیکی دنده‌ها را تعویض می‌کنند. فشار ناکافی یا نوسان در فشار باعث عدم تعویض دنده یا تعویض نامناسب می‌شود.
دلایل احتمالی:
-
پمپ روغن گیربکس خراب شده
-
شیر برقی‌های معیوب (Solenoid Valves) که وظیفه کنترل فشار روغن به چرخ‌دنده‌ها رو دارند
-
مسدود شدن کانال‌های هیدرولیکی در Valve Body
-
آلودگی یا کف در روغن گیربکس
۲. مشکل در واحد کنترل الکترونیکی گیربکس (TCU)
توضیح:
کنترلر الکترونیکی گیربکس (Transmission Control Unit) با استفاده از داده‌های مختلف (مثل سرعت، فشار گاز، موقعیت پدال و…) زمان تعویض دنده را تعیین می‌کند.
علل احتمالی:
-
خرابی TCU یا اختلال در نرم‌افزار
-
خطای سنسورها مثل:
-
سنسور سرعت ورودی/خروجی (Input/Output Shaft Speed Sensor)
-
سنسور موقعیت دریچه گاز (Throttle Position Sensor – TPS)
-
سنسور دمای روغن گیربکس
-
-
اتصالات الکتریکی شل یا سوکت‌های زنگ‌زده یا قطع شده
۳. نقص مکانیکی در اجزای داخلی گیربکس
توضیح:
اگر اجزای داخلی مکانیکی مثل کلاچ‌ها، باندهای اصطکاک (Bands)، یا چرخ‌دنده‌های سیاره‌ای دچار سایش یا شکستگی شده باشند، دنده تعویض نمی‌شود.
علائم:
-
گیر کردن روی یک دنده خاص (مثلاً گیر کردن روی دنده ۲ یا دنده عقب)
-
صداهای تقه، ساییدگی یا خرچ‌خرچ از گیربکس
-
داغ شدن بیش از حد گیربکس
۴. روغن گیربکس نامناسب یا آلوده
توضیح:
روغن گیربکس نه تنها نقش روانکاری، بلکه نقش کلیدی در کنترل هیدرولیک و خنک‌کنندگی را دارد. روغن کهنه یا آلوده عملکرد گیربکس را مختل می‌کند.
بررسی‌ها:
-
سطح پایین یا زیاد بودن روغن
-
رنگ تیره، بوی سوختگی، یا وجود براده فلزی در روغن
-
استفاده از روغن نامناسب (هر گیربکس، نوع خاصی از ATF را نیاز دارد)
۵. خرابی در Valve Body
توضیح:
Valve Body مغز مکانیکی گیربکس اتومات است که با کنترل جریان روغن، دنده‌ها را فعال می‌کند.
مشکلات معمول:
-
مسدود شدن کانال‌ها به دلیل رسوبات یا براده
-
خرابی شیرهای برقی (Solenoids)
-
ترک یا شکستگی در بدنه Valve Body
۶. مشکل در لینک یا مکانیسم انتخاب دنده
توضیح:
اگر سیم یا لینک بین دسته دنده و گیربکس دچار اختلال باشد، فرمان تعویض دنده درست منتقل نمی‌شود.
علائم:
-
گیر کردن دسته دنده
-
نشانگر دنده اشتباه را نمایش می‌دهد (مثلاً روی D هست ولی خودرو حرکت نمی‌کند)
-
حرکت نکردن خودرو با دنده درگیر
۷. حالت محافظتی (Limp Mode)
اگر ECU یا TCU مشکلی تشخیص بدهد، خودرو را وارد حالت Limp Mode می‌کند تا به موتور یا گیربکس آسیب بیشتری وارد نشود. در این حالت فقط یک یا دو دنده خاص در دسترس هستند (معمولاً دنده ۲ یا ۳).
علائم:
-
روشن شدن چراغ چک موتور یا چراغ گیربکس
-
عدم تعویض دنده‌ها
-
توان پایین خودرو
تاخیر در تعویض دنده اتوماتیک
تاخیر در تعویض دنده اتوماتیک، یکی از مشکلاتی است که ممکن است باعث ایجاد خطر برای راننده و سلامتی خودرو شود. این مشکل در دنده‌های اتوماتیک بدلیل عوامل مختلفی می‌تواند به وجود آید. از جمله این عوامل می‌توان به رعایت نکات نگهداری و تعمیرات منظم، تعویض به موقع روغن گیربکس و همچنین نحوه استفاده صحیح و مناسب از خودرو اشاره کرد.
یکی از دلایل مهم تأخیر در تعویض دنده اتوماتیک، تأخیر در تعویض روغن گیربکس است. روغن گیربکس اتوماتیک باید به صورت منظم تعویض شود تا عمر و عملکرد دنده‌های اتوماتیک حفظ شود. اگر روغن گیربکس به موقع تعویض نشود، باعث ایجاد رسوبات و کثیفی در داخل گیربکس می‌شود و ممکن است باعث کاهش کارایی دنده‌های اتوماتیک شود.
علاوه بر تعویض روغن گیربکس، رعایت نکاتی مانند استفاده درست و مناسب از خودرو نیز می‌تواند باعث افزایش عمر و کارایی دنده‌های اتوماتیک شود. به عنوان مثال، استفاده درست از دنده‌های اتوماتیک شامل عدم شوک‌های شدید در زمان شروع حرکت و توقف خودرو، استفاده از ترمز و گاز به صورت مناسب و عدم استفاده از خودرو در شرایط سخت مانند آب و هوای بسیار گرم یا سرد می‌شود.
همچنین، نبودن تعمیرات و نگهداری منظم از دیگر دلایل تأخیر در تعویض دنده اتوماتیک است. تعمیرات منظم و نگهداری خودرو، از جمله تعویض فیلتر‌ها و باتری و بر رسی در مواقع مناسب، باعث حفظ کارایی دنده‌های اتوماتیک می‌شود. در صورت عدم تعمیرات و نگهداری منظم، قطعات خودرو ممکن است خراب شوند و در نتیجه تاخیر در تعویض دنده اتوماتیک ایجاد شود.
همچنین، دلایل دیگری مانند ایجاد شکست در جعبه دنده، خرابی و کار نکردن شیروانی و همچنین ایجاد خراش در دنده‌ها نیز می‌تواند باعث تأخیر در تعویض دنده اتوماتیک شود. این مشکلات معمولا به دلیل استفاده نامناسب از خودرو و یا نبودن تعمیرات منظم و نگهداری به موقع از خودرو ایجاد می‌شوند.
چگونه از مشکلات گیربکس جلوگیری کنیم
درست مانند هر قطعه متحرک در خودرو ، با گذشت زمان ، قطعات گیربکس می توانند فرسوده شوند. از آنجایی که پیشگیری بهتر از درمان است ، می توانید با نگهداری صحیح گیربکس خود از گرفتار شدن در شرایطی که ماشین با هیچ دنده ای حرکت نکند ، جلوگیری کنید. با بررسی مرتب سطوح روغن گیربکس در فواصل زمانی که سازنده توصیه می کند ، اطمینان حاصل کنید که همیشه روغن گیربکس دارید. همچنین باید اطمینان حاصل کنید که هنگام تعویض روغن از روغن گیربکس مناسب برای خودروی خود استفاده می کنید. خواهید دید که هزینه برخی سرویس های جزئی خیلی کمتر از هزینه تعمیرات اساسی و هزینه یدک کش خواهد بود.